Drukuj

„A gdy jutro po obiedzie

(Jako zwyczaj przekazany)

Święcić jadło ksiądz przyjedzie,

I przeżegnać domu ściany,

Lubił szlachcic starej daty

Wskazać ład swój i dostatek:

Stół sążnisty wśród komnaty,

Obrus biały jak opłatek

Umajony w zieleniźnie,

Zastawiony jadłem szczerze,

Że i wąż się nie prześliźnie

Między misy i talerze.”

(Władysław Syrokomla, Dni doroczne na Litwie)

easter 1328641 1920

Wielka Sobota to dzień święcenia pokarmów, ognia i wody. Do X wieku święcono tylko baranka upieczonego na rożnie, później kiełbasy, wędliny, drób, nabiał słodkie wypieki, ryby, olej, mleko z miodem, piwo, przyprawy i dodatki, jabłka i zioła. Wodę święcono o poranku, a ogień wieczorem. Dziś święci się je podczas tzw. Wigilii Paschalnej rozpoczynającej się w Wielką Sobotę po zmroku.

easter 3165469 1920

Ze święceniem pokarmów nierozerwalnie kojarzy się jajko. Jest symbolem życia i odrodzenia. W dawnych wierzeniach służyło do zaklinania złych mocy, miało zapobiegać chorobom i być łącznikiem pomiędzy światem żywych i umarłych. Jest symbolem Wielkanocy. Pisanki wykonywano w Wielki Piątek, za pomocą przeróżnych technik – w zależności od regionu.

easter 5008707 1920

W dawnych wierzeniach i mitologiach – także słowiańskiej – jajko symbolizowało życie i odradzanie się. Używano go jako amuletu przeciwko złym mocom, w obrzędach leczniczych i zaduszkowych, w magii miłosnej. Ofiarowując poświęconą pisankę, wyznawano miłość obdarowanej osobie.

easter basket 4853105 1920