Zjazd gnieźnieński trwał od 7 do 15 marca 1000 roku. Odbył się z okazji pielgrzymki cesarza Ottona III do grobu św. Wojciecha. Biskup Wojciech zginął w 997 roku podczas wyprawy misyjnej z rąk Prusów. Wizyta cesarza Ottona III w Gnieźnie była wielkim wydarzeniem. Zjazd był okazją dla obu władców cesarza Ottona III jak i księcia Bolesława Chrobrego do wprowadzenie w życie politycznych planów. Warto zauważyć, że cesarz oprócz wypraw wojennych, na których czele stawał, rzadko opuszczał granice swojego państwa. Stąd wyprawa do Gniezna w formie pielgrzymki była niespotykana i dodawała rangi władcy, który cesarza miał witać.
Głównym celem podróży cesarza Ottona III była chęć odwiedzenia grobu świętego Wojciecha, którego był przyjacielem. Po odwiedzeniu grobu cesarz spotkał się z władcą Polski Bolesławem Chrobrym w Gnieźnie. W trakcie spotkania Otton III przedstawił Bolesławowi swoje plany związane z odbudową cesarstwa rzymskiego. Pierwszym etapem było utworzenie cesarstwa zachodniego, składającego się z czterech prowincji, którymi miały być: Galia, Italia, Germania i Słowiańszczyzna. Cesarstwem władać miał cesarz, natomiast poszczególnymi prowincjami królowie, zależni od niego.
Bolesław w tym planie zauważył szansę na swoją koronację, jako króla Słowiańszczyzny. Zakładał zapewne że obok kraju Polan w skład jego królestwa miałoby wejść również księstwo czeskie oraz węgierskie a także tereny na wschód od Wisły. Bolesławowi zależało na uniezależnieniu się od cesarstwa i wzmocnieniu władzy w państwie. Dlatego już podczas zjazdu gnieźnieńskiego zabiegał o przyzwolenie na koronację i utworzenie metropolii gnieźnieńskiej, co też mu się udało.
W czasie zjazdu gnieźnieńskiego cesarz Otton III wyraził poparcie dla koronacji Bolesława Chrobrego na króla, poprzez włożenie cesarskiego diademu na jego głowę oraz podarował kopię włóczni św. Maurycego. W zamian Bolesław Chrobry przekazał cesarzowi część relikwii świętego Wojciecha. Znaczenie symboliczne gestu Ottona trudno nam dzisiaj jednoznacznie zinterpretować. Bolesława w późniejszych dokumentach nadal nazywano księciem, a nie królem. Koncepcja polityczna Ottona III nie została wcielona w życie, gdyż cesarz zmarł w 1002 roku. Jego następcą został Henryk II, który diametralnie zmienił politykę w stosunku do Polski; rozpoczynając wojnę trwającą kilkanaście lat.
Najważniejszym efektem zjazdu gnieźnieńskiego było powołanie do istnienia metropolii gnieźnieńskiej podległej bezpośrednio papieżowi, na czele której stanął brat świętego Wojciecha – Radzim Gaudenty. Utworzono nowe biskupstwa podległe Gnieznu w Krakowie z biskupem Popponem, w Kołobrzegu z biskupem Reinbernem oraz we Wrocławiu z biskupem Janem. Biskupstwo poznańskie podłączono pod metropolię gnieźnieńską dopiero po śmierci biskupa Ungera.
Zjazd przyczynił się wzmocnienia władzy Bolesława Chrobrego, a także do zacieśnienia stosunków z cesarstwem niemieckim, co ostatecznie zakończyło się koronacją Bolesława Chrobrego w 1025 roku. Polska otrzymała niezależną od Niemiec metropolię kościelną podległą pod papieża.
Opracowano na podstawie stron internetowych.