Ignacy Daszyński - działacz socjalistyczny i niepodległościowy, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Rzeczypospolitej Polskiej (1918), wieloletni poseł, marszałek sejmu - obok Józefa Piłsudskiego należy do najwybitniejszych polityków lewicy niepodległościowej II Rzeczypospolitej.

Ignacy Daszyński urodził się 26 października 1866 roku w Zbarażu. Był synem urzędnika w służbie austriackiej. Po śmierci ojca (1875) i przeniesieniu się rodziny do Stanisławowa, Daszyński podjął naukę w gimnazjum. W jej trakcie zaangażował się w ruch patriotyczny. Za działalność niepodległościową w 1882 roku Ignacy Daszyński został usunięty ze szkoły, a jego rodzina musiała przeprowadzić się do Lwowa. Studiował na tamtejszej politechnice. Zarabiał na życie jako pisarz w kancelarii adwokackiej. Nadal prowadził działalność niepodległościową. Represjonowany przez władze austriackie musiał zrezygnować ze studiów. Przeniósł się do Królestwa Polskiego, gdzie pracował jako prywatny nauczyciel. Kontynuował działalność niepodległościową, za którą został skazany na pół roku więzienia. Po wyjściu na wolność wrócił do zaboru austriackiego i usiłował ukończyć studia. Niestety, kolejne aresztowania przekreśliły te plany. Wyjechał za granicę. Przez pewien czas studiował w Zurychu. Na ziemie polskie wrócił w 1890 roku, zamieszkał w Krakowie, potem przeniósł się do Lwowa. Był związany z ruchem socjalistycznym. Należał do współzałożycieli i przywódców Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Wiele pisał na łamach partyjnej gazety „Naprzód”. Był inicjatorem utworzenia związków zawodowych w Galicji. W latach 1897-1918 zasiadał w parlamencie austriackim. Należał do gorących zwolenników galicyjskiego ruchu niepodległościowego kierowanego przez Józefa Piłsudskiego. Był członkiem Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (1913-1914) i Naczelnego Komitetu Narodowego (1914-1917). W listopadzie 1918 roku został premierem, ministrem spraw zagranicznych i ministrem sprawiedliwości Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej w Lublinie. W sierpniu 1920 roku, gdy bolszewicy zbliżali się do Warszawy, powierzono mu obowiązki wicepremiera w Rządzie Obrony Narodowej Wincentego Witosa. Pełnił je do stycznia 1921 roku. Należał do czołowych działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej. Pełnił w niej wiele ważnych funkcji. W PPS był przewodniczącym Rady Naczelnej (1921-1928, 1931-1934), członkiem Centralnego Komitetu Wykonawczego (1919-1924, 1926-1928), zaś latach 1922-1923 jej przewodniczącym. Od 1919 roku był posłem na sejm II Rzeczypospolitej. W latach 1928-1930 pełnił funkcję marszałka sejmu. Był założycielem i przewodniczącym Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, które zajmowało się między innymi samokształceniem, organizacją akcji odczytowych, działalnością wydawniczą wśród robotników. Poparł przewrót majowy 1926 roku. Później wielokrotnie usiłował w sejmie przeciwstawiać się łamaniu przez sanację praworządności. W 1930 roku wycofał się z polityki. Zmarł 31 października 1936 roku w Bystrej Śląskiej po długiej walce z chorobą.

Ignacy Daszyński położył ogromne zasługi dla środowiska robotniczego i państwa polskiego.

Więcej informacji o życiu i działalności I. Daszyńskiego możemy znaleźć w książce: W. Najdus, Ignacy Daszyński 1866-1936, Warszawa1988.

Opracowano na podstawie stron internetowych